Hoe herken je een narcist. Vijf signalen

Mijn ex is een narcist

Eigenlijk moet ik zeggen dat hij een narcistische persoonlijkheid heeft. Of nog netter, dat ik trekken herken bij hem van iemand met een narcistische persoonlijkheid. Want hij heeft nooit een diagnostisch onderzoek ondergaan. Ik kwam er bij toeval achter toen ik op een artikel stuitte over het kwaad dat narcisten kunnen aanrichten in een relatie. Vanaf dat moment ben ik er meer over gaan lezen. Ik was toen al zes maanden van hem gescheiden. Had het tijdens ons 16 jaar lange huwelijk nooit doorgehad. Waarom plaats ik deze blog hier? Terwijl deze site over ADHD gaat en over burn-out? Nou, het schijnt dat mensen die een burn-out hebben nogal vaak anderen het naar hun zin willen maken. En daarbij hun grenzen overschrijden. Net als mensen met ADHD en ADD doen om dezelfde reden. Narcisten voelen dit feilloos aan en maken daar misbruik van. Vandaar deze blog, om jou hierop te attenderen. Hier komt het eerste signaal:

1. Een narcist kan heel charmant doen

Zo ook mijn ex afgelopen Moederdag toen hij mijn kinderen met cadeaus bij me bracht. Wenste ie me een mooie Moederdag en gaf ie me een hand. De vorige keer dat ik hem zag, negeerde ik zijn hand, want hij heeft me een keer heel hard geknepen. Dit keer trapte ik er weer in. Ik maakte nog een grap om hem op zijn gemak te stellen. En bedankte hem voor de cadeaus. Tutjebolletje dat ik was. Ondanks mijn slechte ervaringen met hem was ik er even niet alert op dat zijn bij tijd en wijle charmante gedrag een act is. Want wat een narcist veel vaker doet, is het volgende.

2. Een narcist liegt

Wanneer het maar uitkomt. Hij schuwt hierbij niets of niemand*. Deze week deed hij het nog bij mij. Hij mailde me dat onze middelste dochter zoek was, of ik wist waar ze was. Ik wist dit natuurlijk niet, want ze zou bij hem zijn. Hij mailde me vervolgens dat hij naar zijn werk ging tot middennacht en dat het niet zijn probleem was waar ze was. Ik kreeg het benauwd, want én mijn dochter was vermist én mijn ex ging er gewoon vandoor terwijl ze bij hém hoorde te zijn. Ik startte mijn zoektocht. Eerst ging ik naar haar voetbaltraining, maar haar hele team was afwezig. Ik herinnerde me dat mijn dochter een wedstrijd had. Ik appte haar beste vriendin, haar voetbaltrainer, haar voetbalvriendinnen en ging zelfs naar het huis van mijn ex om te kijken of ze misschien daar was terwijl hij aan het werk was tot middennacht. Drie uur na haar vermissing kreeg ik een app van haar trainer dat ze gewoon SAMEN MET HAAR VADER op de voetbalwedstrijd was. Op dat moment toeterde een autobestuurder naar me. Ik keek op, recht in het verbaasde gezicht van mijn dochter. Die naast haar vader in de auto zat, onderweg weg naar huis, moe en voldaan van haar wedstrijd. Mijn keel kneep dicht. Het was dus een leugen, over de rug van onze dochter. Meedogenloos. Dat hij hiertoe in staat is, komt door het volgende punt.

3. Een narcist heeft geen empathisch vermogen

Narcisten denken aan zichzelf. Ze houden geen rekening met de gevoelens van anderen. Ai, hoor ik je bijna denken, dat klinkt hard. Maar het is zo. Soms denk ik dat mijn ex met me meeleeft, maar dat hoort dan bij signaal 1, het charmante toneelspel. Vanaf het moment dat ik uitviel op mijn werk beschuldigt mijn ex me ervan dat ik helemaal niet ziek ben en dat ik wel lang genoeg heb gezeurd over mijn burn-out. Dat raakt me overigens niet meer. Deze dag echter was ik wel van de wijs gebracht. Dit was een nieuw soort leugen, waarbij hij mijn dochter als lokaas gebruikte. Waarom deed hij me dit aan?

4. Een narcist manipuleert

Omdat narcisten manipuleren. Als ze hun zin niet krijgen. Ik overpeinsde waarin mijn ex zijn zin niet had gekregen en kwam tot het volgende inzicht. Voorafgaand aan deze situatie had ik mijn grenzen aangegeven aan mijn ex. Dit kon hij duidelijk niet waarderen waardoor hij een gevreesd scenario had geschetst om mij angst in te boezemen. Dat was vanzelfsprekend gelukt want ik maakte me enorme zorgen om mijn dochter. Nog geen kwartier na het ‘toeter-incident’ ontving ik opnieuw een mail van mijn ex met de inhoud dat hij na de wedstrijd was teruggegaan naar zijn werk en dat hij mijn dochter alleen had gelaten. Hij zou pas middennacht terugkomen. Ik ging – nu iets minder bang – opnieuw naar het huis van mijn ex, mijn dochter opende de deur. Ik vroeg haar of ze alleen was. Haar antwoord: “Nee, papa is ook thuis”. Ik heb een kus op haar wang gedrukt en gezegd dat ik van haar hou. Nu kneep mijn keel niet dicht. Ik rechtte mijn rug en besefte:

5. Een narcist is als een parasiet

Dat klinkt ook wel pittig he? Helaas, het is echt zo. Narcisten zuigen je energie op net zolang totdat je stopt met geven. Dit keer was ik in zijn val gelopen. Mijn ex kreeg mijn energie. Op Moederdag via mijn hand. Afgelopen week via de angst en het ongeloof in mijn ogen op het moment dat hij naar me toeterde. Maar ik ben weer vrij. Hij raakt me niet meer. Ik ben zoooooooo blij dat ik van deze man gescheiden ben. Dat was een van de beste keuzes in mijn leven. Een keuze die ik bijna met mijn leven heb moeten bekopen. Een tijd lang was ik meer dood dan levend. Die periode wil ik niet nog eens meemaken. En ik wil ook anderen deze ervaring besparen. Normaal zeg ik het niet, maar nu wel: ben je het met me eens? Deel dan deze blog. Dat is nog sexy ook :-).

Die cadeaus waarover ik het had bij het eerste signaal waaraan je een narcist herkent, had ik uit frustratie in de prullenbak gegooid. Het waren heerlijke wasgels en shampoos. Mijn jongste dochter weet dat het mijn favoriete luchtjes zijn en viste ze weer de prullenbak uit. Ze is namelijk liefdevol en zorgzaam. Net als haar moeder.

Noten

* Bij het schrijven van deze blog heb ik mijn ex in mijn hoofd, dus heb ik het steeds over ‘hij’. Vanzelfsprekend kun je overal waar ‘hij’ staat ook ‘zij’ lezen.

Inmiddels heb ik ook een blog geschreven die ingaat op het herstel na een relatie met een narcist. Je vindt hem hier: Hoe herstel je van een relatie met een narcist.

Bronnen:

Herhealth.nl: 8 kenmerken van een narcist

Narcismeinrelaties.nl: kenmerken narcist

Limburgs Dagblad: Bescherm jezelf tegen narcisten

Denarcist.nl: hoe ga ik om met een narcist